Το απρόσμενα καλό Βελιγράδι
- Spoov on the Move
- Oct 29, 2023
- 10 min read
Updated: Jan 19

Τοποθετημένο στο κέντρο της Βαλκανικής χερσονήσου, μία από τις παλαιότερες συνεχώς κατοικημένες πόλεις στην Ευρώπη και πρωτεύουσα της Σερβίας, το Βελιγράδι αποτέλεσε ευχάριστη έκπληξη και έναν άκρως ενδιαφέρον προορισμό.
Στην πόλη θα βρεθώ δύο φορές, μία ως στάση σε roadtrip στην Βαλκανική (Βαλκάνια στον δρόμο 1) και τη δεύτερη για τριήμερο λόγω συμμετοχής σε αθλητική διοργάνωση, και τις δύο φορές σε κοντινή περίοδο (Μάϊο-Ιουν) οπότε και σε παρόμοιες καλές καιρικές συνθήκες. Οδικώς η Σερβία δέν θα προβληματίσει καθόλου καθώς ένας πολύ καλός κεντρικός οδικός άξονας διατρέχει τη χώρα με διόδια βάσει χιλιομετρικής απόστασης (παραλάβαμε δελτίο στο σημείο εισόδου του κεντρικού άξονα και ο υπολογισμός κομίστρων και πληρωμή γίνεται στο σημείο εξόδου με την παράδοση του δελτίου). Το κόστος διοδίων για να διασχίσει κανείς τη χώρα απ'άκρη σ'άκρη είναι περίπου 14 € ενώ το μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής θα το χαρακτήριζα βαρετό. Περισσότερα σε post που θα ακολουθήσει για το εν λόγω roadtrip. Υπόψιν όταν πλησιάζαμε το Βελιγράδι οδικώς λίγο η εικόνα μας τρόμαξε, όμως δεν αντιπροσωπεύει την πραγματική της φύση.
Αεροπορικώς υπάρχει συχνή και τακτική σύνδεση από Αθήνα και Θεσσαλονίκη (Aegean - Air Serbia), η πτήση διαρκεί περίπου μιάμιση ώρα και το αεροδρόμιο του Βελιγραδίου (Nikola Tesla) είναι προσφάτως ανακαινισμένο (ουσιαστικά ανακατασκευασμένο) και σύγχρονο.
Υπόψιν η Σερβία δέν αποτελεί μέλος της Ευρωπαικής Ένωσης ούτε της Συνθήκης Σένγκεν ωστόσο μέσω ειδικών συμφωνιών δέν απαιτείται visa για την είσοδο Ελλήνων στη χώρα και αρκεί η ταυτότητα νέου τύπου ή διαβατήριο. Το νόμισμα είναι το Σερβικό Δηνάριο (περίπου 1€ προς 117 RSD). Η διαμονή μας θα είναι στο πολύ ωραίο ξενοδοχείο Prime σε ήσυχη και καλή περιοχή περίπου 2,5 χλμ από το κέντρο με κόστος 70€, ενώ την δεύτερη σε διαμέρισμα μέσω Airbnb στο κέντρο ακριβώς με κόστος 40€ ανά ημέρα.
Το Βελιγράδι έχει πληθυσμό πάνω από 1,5 εκ. κατοίκους, αποτελεί την τρίτη μεγαλύτερη πόλη επί του Δούναβη ο οποίος και την διαρρέει καθώς και είναι διαχρονικά μία από τις σημαντικότερες πόλεις την ΝΑ Ευρώπης.
Φυσικά η βόλτα μας θα ξεκινήσει από το κέντρο της πόλης και τον δρόμο Terazije ο οποίος θυμίζει έντονα κέντρο Αθήνας και οδηγεί στην καρδιά της παλιάς πόλης. Σε αυτόν το δρόμο θα βρούμε τα πάντα, κλασικά κυβερνητικά κτίρια σοβιετικού τύπου (brutalism), εθνικά μνημεία, Art Nouveau ξενοδοχεία, εμπορικά καταστήματα, καφέ, εστιατόρια μα κυρίως την κίνηση και τον παλμό της πρωτεύουσας.


Στο Βελιγράδι συναντούμε ποικιλία αρχιτεκτονικών ρυθμών καθώς ιστορικά δέχτηκε επιρροές τόσο Δυτικών όσο και Ανατολικών τάσεων. Εξάλλου πάντα είχε εξέχουσα θέση σε Μεγάλες Ευρωπαϊκές Αυτοκρατορίες (Αυστροουγγαρία), αποτέλεσε σύνορο μεταξύ Ευρώπης και Ανατολής (Οθωμανική Αυτοκρατορία), ήταν η πρωτεύουσα της Κομμουνιστικής Γιουγκοσλαβίας και επηρεάστηκε άμεσα σχεδόν από όλες τις μεγάλες διαμάχες και πολέμους της Γηραιάς με ότι αυτό συνεπάγεται.

Ο δρόμος Terazije οδηγεί στην πλατεία Δημοκρατίας αλλά και στον εμπορικό πεζόδρομο Kneza Mihaila καθώς και στην ιστορική και με πανέμορφη θέα στον ποταμό Σάβο (παραπόταμος του Δούναβη) και τη πόλη, γέφυρα Μπράνκο. Παράλληλα με τον Terazije θα βρούμε την επίσης κεντρική λεωφόρο Nikole Pašića με σπουδαιότερα κτίρια το Σερβικό Κοινοβούλιο, το παλιό Βασιλικό Ανάκτορο και την εκκλησία του Αγίου Μάρκου.


Ο πεζόδρομος Kneza Mihaila αποτελεί τον κεντρικό εμπορικό δρόμο του Βελιγραδίου - τύπου Ερμού - όπου εκτός από τα πλέον επώνυμα εμπορικά καταστήματα θα συναντήσουμε καφετέριες με καθίσματα έξω, κάποια πολύ ωραία κτίρια όπως της Σερβικής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών και στο τέλος του δρόμου το εμπορικό κέντρο Rajiceva. Στο σημείο αυτό και περνώντας τον δρόμο ξεκινάει το πάρκο Kalemegdan με το αντίστοιχο φρούριο το οποίο θα επισκεφθούμε αργότερα. Στον εν λόγω πεζόδρομο συχνα λαμβάνουν χώρα και υπαίθριες μουσικές εκδηλώσεις και διάφορα πολιτιστικά δρώμενα. Υπόψιν λόγω πολυκοσμίας είχαμε την προσοχή μας στα προσωπικά μας αντικείμενα καθώς υπήρχαν περίεργες παρουσίες που τριγυρνούσαν ανάμεσα στον κόσμο, ενώ εντύπωση μου έκανε ότι στις συγκεκριμένες καφετέριες η τιμή για take away καφέ ήταν αρκετά τσιμπημένη σε σχέση με ό,τι είχαμε συναντήσει έως τώρα στη πόλη.

Στο ξεκίνημα του (πίσω πάλι) ο Kneza Mihaila ενώνεται με την πλατεία ορόσημο της παλιάς πόλης, την πλατεία Δημοκρατίας. Εδώ πρόκειται για το σημείο συνάντησης του κόσμου, φυσικά με καταστήματα για καφέ φαγητό ποτό που λειτουργούν κυρίως το βράδυ, όπου κεντρικά δεσπόζει το άγαλμα του έφιππου πρίγκιπα Μιχαήλ, πρωτοστάτη στον αγώνα εναντίον του Οθωμανικού ζυγού. Στην πλατεία ξεχωρίζουν επίσης το πανέμορφο Εθνικό Θέατρο του Βελιγραδίου και το Εθνικό Μουσείο της Σερβίας πίσω ακριβώς από το άγαλμα του πρίγκηπα.

Η πλατεία κυρίως τις βραδυνές ώρες σφύζει από ζωή ενώ εάν συνεχίσουμε ΒΑ στα στενά απέναντί της θα βρεθούμε στην πιο παραδοσιακή γειτονιά της πόλης, την ¨Πλάκα¨ του Βελιγραδίου, Skadarlija.

Η Skadarlija είναι ουσιαστικά ένας λιθόστρωτος παραδοσιακός δρόμος με καφέ και ταβέρνες. Εδώ τα κτίρια είναι πολύ παλιά, κάποια σχεδόν ερείπια, με το κτίριο της Ελληνικής Πρεσβείας να ξεχωρίζει!

Η βόλτα μας στην συγκεκριμένη περιοχή δεν διαρκεί πολύ, δέν κάτσαμε σε κάποια από τις ταβέρνες αν και μερικές είχαν ωραίους χώρους έξω, παρά μόνο για καφέ στο Red Bar, κεντρικότατο σημείο του λιθόστρωτου. Εντάξει ωραίο το μέρος, μην περιμένετε κάτι τρομερό ή πολύ μεγάλο, όπως επίσης εκτός τουριστικής περιόδου εδώ δέν υπάρχει τίποτα ανοιχτό. Ωστόσο αξίζει να αφιερώσετε χρόνο έστω για μία βόλτα αν όχι για καφέ - φαγητό.
Έπειτα από τόσο περπάτημα η ημέρα θα κλείσει με pizza στο χέρι στον πεζόδρομο Čika-Ljubina, αριστερά από το Μουσείο στην πλατεία Δημοκρατίας, και ακριβώς δίπλα στο Cigla bar για μπύρα και ποτό. Πολύ ωραίο σημείο ακριβώς στο κέντρο αλλά χωρίς την πολυκοσμία άλλων σημείων με τραπεζάκια έξω και τιμές 2-3 € για τα ποτά. Γενικά οι τιμές για φαγητό (ειδικά το street food) και ποτό στο Βελιγράδι είναι αρκετά χαμηλές.

Το πρωί η ημέρα θα ξεκινήσει με πλούσιο πρωϊνό στο Tamper Specialty Coffee & Brunch και επίσκεψη σε έναν εμβληματικό Ναό για την Σερβία και ολόκληρη την Ορθοδοξία, τον Καθεδρικό του Αγίου Σάββα. Βρίσκεται Νότια του κέντρου, περίπου 25 λεπτά περπάτημα από την πλατεία Δημοκρατίας, στη θέση που εικάζεται πως βρισκόταν ο τάφος του Αγίου Σάββα, στον οποίο είναι αφιερωμένος ο ναός και θεωρείται ο ιδρυτής της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Ο Ναός άρχισε να κατασκευάζεται το 1935 και την σημερινή του μορφή εξωτερικά πήρε το 1989 με την τοποθέτηση του τεράστιου θόλου - τρούλου ως επιστέγασμα της κατασκευής.
Πρόκειται για τον μεγαλύτερο Ορθόδοξο Ναό των Βαλκανίων με χωρητικότητα 10,000 ανθρώπων και για έναν από τους μεγαλύτερους παγκοσμίως.
Εξωτερικά σαφώς παραπέμπει σε Βυζαντινή αρχιτεκτονική και στην Αγία Σοφία ενώ εσωτερικά πραγματικά εντυπωσιάζει τόσο με το μέγεθος όσο και με τους προσφάτως αγιογραφημένους χώρους κυρίως με χρυσό χρώμα.

Η εκκλησία διαθέτει και υπόγειο Ναό εξίσου εντυπωσιακό με τον κυρίως, χαμηλοτάβανο και αυτό προσφάτως αγιογραφημένο. Πέριξ του Ναού υπάρχει καινούργιο ανακαινισμένο πάρκο και καφετέριες για να απολαύσετε τη θέα που προσφέρει ο Καθεδρικός.


Λίγα τετράγωνα Ανατολικά θα βρούμε την υπαίθρια αγορά Kalenić, έναν ανοιχτό αρκετά μεγάλο χώρο με πάρα πολλά μαγαζάκια και πάγκους τύπου λαϊκής αγοράς και με κάθε λογής προϊόντα να πωλούνται κυρίως ντόπιας γεωργικής προέλευσης σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές. Εμείς θα κάνουμε τη βόλτα μας ανάμεσα στους πάγκους της αγοράς σαν αυθεντικοί κάτοικοι Βελιγραδίου και στο τέλος θα δοκιμάσουμε από μαγαζάκι της αγοράς παραδοσιακές πίτες ψημμένες στα κάρβουνα σε διάφορες γεύσεις τις οποίες θα απολαύσουμε σε παγκάκι χαζεύοντας την καθημερινότητα του κόσμου γύρω μας. Υπόψιν οι πίτες νόστιμες, φτηνές αλλά πολύ λαδερές - οπότε και "βαριές" - για τα γούστα μας. Πλησίον επίσης του Καθεδρικού βρίσκεται και το Μουσείο του Νίκολα Τέσλα, του εφευρέτη του εναλασσόμενου ρεύματος και όχι μόνο, σε ένα πολύ ωραίο μικρό κλασικό κτίριο.
Υπάρχει μία διαχρονική κόντρα μεταξύ Κροατίας και Σερβίας σχετικά με την καταγωγή του σπουδαίου επιστήμονα όπου και οι δύο χώρες αξιώνουν την καταγωγή του, με την ιστορία πάντως να δείχνει Σερβία. Δέν θα επισκεφτούμε το Μουσείο και θα συνεχίσουμε από τους δρόμους της πόλης, που συνεχίζουν να θυμίζουν Αθήνα σε διάφορα σημεία, προς το κέντρο και πάλι.
Αυτή τη φορά αφού περπατήσουμε όλη τη Kneza Mihaila θα περάσουμε απέναντι στο δρόμο μετά το εμπορικό Rajiceva και θα βρεθούμε στο Πάρκο Kalemegdan. Το πάρκο είναι ο μεγαλύτερος χώρος πρασίνου της πόλης, είναι εύκολα προσβάσιμος από παντού, βρίσκεται ακριβώς στον διαχωρισμό του Δούναβη με τον Σάβο, και στους χώρους του περιλαμβάνει διαδρομές για περίπατο, σημεία για χαλάρωση και τρομερή θέα προς την πόλη και τους ποταμούς, αθλητικές εγκαταστάσεις, υπαίθρια καλλιτεχνικά και αθλητικά δρώμενα, καφέ αναψυκτήρια, ζωολογικό κήπο και φυσικά το φρούριο του Βελιγραδίου.


Η βόλτα στο πάρκο είναι πραγματικά απολαυστική και αμέσως καταλαβαίνουμε τον ιδιαίτερο δεσμό των κατοίκων της πόλης καθώς η επίσκεψή του έστω για ένα περίπατο ή για χαλάρωση αποτελεί άρρηκτο μέρος της καθημερινότητάς τους. Η εύκολη πρόσβαση και φυσικά το μέγεθός του βοηθάει σε αυτό. Τι ωραίο σε μία αρκετά γκρίζα πόλη να μπορείς σε απόσταση λίγων λεπτών να βρεθείς σε ένα τέτοιο μέρος.
Το φρούριο του Βελιγραδίου χρονολογείται από τον 3ο αιώνα π.Χ και έχει χαρακτηριστεί από την Σερβία ως μνημείο εξαιρετικής σημασίας και σπουδαιότητας.
Ένα από τα σημεία που ξεχωρίζουν είναι σίγουρα η εντυπωσιακή Πύλη Ζιντάν (Οθωμανική περίοδος) με τους εκατέρωθεν στρογγυλούς Πύργους (φυλακές) να οριοθετούν την τεράστια σιδερένια πόρτα της Πύλης που σε οδηγεί στα ενδώτερα του φρούριου. Επίσης ξεχωρίζει στη Νότια μεριά η Πύλη με τον Πύργο - ρολόι, όπου εκεί θα βρούμε και στρατιωτικό μουσείο το οποίο διαθέτει και εξωτερικά εκθέματα ελεύθερα για το κοινό. Κρυμμένο μέσα στις στοές των τοιχών βρίσκεται και το μεσαιωνικό μουσείο βασανιστηρίων αλλά και ένα εκπληκτικό μαγαζάκι με χάρτες και είδη δώρων - σουβενίρ.
Συνεχίζουμε τη βόλτα μας μέσα από καταπράσινες διαδρομές παράλληλα με τείχη και περώντας μέσα από μικρές στοές και Πύλες για να βρεθούμε τελικά στο υψηλότερο σημείο του πάρκου όπου φυσικά ξεχωρίζει το 14 μέτρων άγαλμα του νικητή το οποίο κατασκευάστηκε το 1928 για να τιμήσει τη νίκη των Σέρβων κατά τους Βαλκανικούς πολέμους. Στο σημείο αυτό επίσης έχουμε και την καλύτερη θέα!


Υπάρχουν και άλλα ενδιαφέροντα σημεία φυσικά στον χώρο του πάρκου και του φρούριου όπως το συντριβάνι Ribar, το Ινστιτούτο πολιτιστικής κληρονομιάς, το μαυσωλείο το Αλή Πασά και άλλα, όμως εγώ θα ξεχωρίσω έναν Πυργίσκο που είδα στα όρια των εξωτερικών τοιχών και κοντά στις όχθες του Δούναβη. Πρόκειται για τον Πύργο Νεμπόισα, ο οποίος από οχυρωματικό έργο είχε μετατραπεί σε φυλακή από τους Οθωμανούς.

Σε αυτόν τον Πύργο άφησε την τελευταία του πνοή ο εθνομάρτυρας Ρήγας Φεραίος Βελεστινλής (post Βιέννης) το 1798 αφού βασανίστηκε και στραγγαλίστηκε λίγο πριν μεταφερθεί στην Κωνσταντινούπολη μαζί με άλλους κρατουμένους.
Η σωρός του πετάχτηκε στα νερά του Δούναβη. Ο Πύργος διατηρείται σε άριστη κατάσταση, είναι επισκέψιμος με εισιτήριο και λειτουργεί ως μουσείο για τον Βελεστινλή καθώς η επιρροή του για τον ξεσηκωμό εναντίον των Οθωμανών υπήρξε μεγάλη όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά για όλα τα Βαλκανικά υποδουλωμένα έθνη. Πραγματικά μοναδική η επίσκεψη στους χώρους του Kalemegdan και θα μπορούσαμε άνετα να περάσουμε μία ολόκληρη μέρα εδώ. Εννοείται θα κάνουμε και βραδυνή βόλτα!
Πίσω στη πόλη για φαγητό θα κάτσουμε στο πολύ καλό Ιταλικό Tutto Benne, για πίτσα, pasta και μπύρα. Πολύ ωραίο φαγητό και πολύ ικανοποιητικές τιμές. Το βράδυ θα περπατήσουμε στην πλατεία Δημοκρατίας και από εκεί τον (σχεδόν) πεζόδρομο Obilicev venac όπου θα συναντήσουμε πάρα πολύ νεανικό κόσμο και πολλά μαγαζιά - μπαρ με καθίσματα έξω όπου στο τέλος του θα καταλήξουμε σε μία πολύ ωραία και ήσυχη πλατεία και στο καφέ μπάρ Crveni Petao για ποτό σε τραπεζάκι έξω.
Τελευταία ημέρα θα εξερευνήσουμε τις περιοχές παραποταμίως του Σαβού ο οποίος και χωρίζει την πόλη σε παλιά και νέα ουσιαστικά και συνδέονται με τέσσερις νέες και δύο παλαιότερες γέφυρες. Η νέα (Novi Beogard), δυτική μεριά δέν παρουσιάζει κάποιο ενδιαφέρον κατά την άποψή μου καθώς αποτελείται κυρίως από κατοικίες μπρουταλιστικής και σύγχρονης αρχιτεκτονικής (εδώ βρίσκεται και το υπερσύγχρονο εμβληματικό γήπεδο μπάσκετ Stark Arena). Ωστόσο κοντά στις όχθες του ποταμού έχει κάποια ωραία πάρκα για περίπατο αλλά και τις πολύ ιδιαίτερες πλωτές κατασκευές οι οποίες βρίσκονται παντού. Πλωτά εστιατόρια, καφέ, bar αλλά και κατοικίες και ενοικιαζόμενα δωμάτια. Εμείς θα κάνουμε το διάλλειμά μας για καφέ στο πλωτό Konzulat Waterfront με θέα το Kalemegdan.
Στη συνέχεια θα περάσουμε και πάλι στο Ανατολικό κομμάτι της πόλης από την γέφυρα Μπράνκο, η οποία προσφέρει φανταστική θέα κυρίως προς την παλιά πόλη. Από εκεί θα περπατήσουμε Νότια και θα βρεθούμε στο νεότερο κομμάτι της πόλης, το Belgrade Waterfront.

Πρόκειται για ένα τεράστιο project τύπου Ελληνικού, ουσιατικά μία μικρή υπερσύγχρονη πόλη μέσα στη πόλη αποτελούμενη από έναν πρωτότυπο ουρανοξύστη, μοντέρνες κατοικίες, καταστήματα, δρόμους, ένα τεράστιο εμπορικό κέντρο αλλά και άριστα διαμορφωμένους παραποτάμιους πεζόδρομους. Εντάξει, σίγουρα δέν έχει καμία σύνδεση με την υπόλοιπη παραδοσιακή αστική περιοχή όμως δέν παύει να είναι ωραίο μέρος ειδικά σε συνδυασμό με το ποτάμι και θέα την νέα καλωδιωτή οδική γέφυρα Άντα και σίγουρα αξίζει μία επίσκεψη.

Αφού περπατήσουμε κατά μήκος του waterfront θα περάσουμε από το εντυπωσιακό μνημείο του Stefan Nemanja στην πλατεία Sava, και από αυτή την πλατεία ευθεία στον δρόμο Nemanjina για να δούμε και τα κτίρια του παλιού βομβαρδισμένου από το ΝΑΤΟ Αρχηγείου του Γιουγκοσλαβικού στρατού. Για την ιστορία η Ελλάδα τότε ως μέλος του ΝΑΤΟ αρνήθηκε να συμμετάσχει στους βομβαρδισμούς. Στον δρόμο μας θα τσιμπήσουμε και κάτι από έναν φούρνο πραγματικά υπερπαραγωγή!

Έπειτα θα κατευθυνθούμε και πάλι στο κέντρο της πόλης μέσω του πολύ ωραίου δρόμου Kneza Sime Markovića όπου εκεί θα βρούμε την κατοικία μουσείο του 1830 της Πριγκίπισσας Ljubica και τον πανέμορφο Καθεδρικό Ναό του Αρχαγγέλου Μιχαήλ. Από εδώ μέσω του Kralja Petra θα βρεθούμε και πάλι στη καρδιά του Βελιγραδίου.
Το ταξίδι μας θα τελειώσει όπως άρχισε, στο κέντρο της πόλης και παρά τις αρχικές ανησυχίες μας ικανοποίησε στο έπακρο. Όμορφα μέρη στη πόλη, οικονομικά, κοντινή κουλτούρα, θρησκευτικοί και ιστορικοί δεσμοί και έυκολη πρόσβαση από την Ελλάδα καθιστούν το Βελιγράδι έναν απρόσμενα καλό κοντινό προορισμό.
Spoov ratings / Belgrade
Αισθητική / Αρχιτεκτονική

Θα βρούμε τα πάντα από μπαρόκ σε μπρουτάλ και σοβιέτ μέχρι μοντέρνα, δημιουργώντας έτσι μία μπερδεμένη αισθητική που όμως δέν μπορείς να την αδικήσεις με τέτοια ιστορία.
Φαγητό / Διασκέδαση

Δυνατό σημείο της πόλης καθώς υπάρχουν πολλά καλά οικονομικά μέρη για φαγητό και καφέ/ποτό πολύ κοντά στις δικές μας προτιμήσεις.
Πολτισμός / Τέχνες

Αρκετά μουσεία και ιστορικοί χώροι και ένα υπέροχο Εθνικό θέατρο!
Συγκοινωνίες / Μετακίνηση

Λεωφορεία, τρόλλευ και πολύ κίνηση τύπου Αθήνας.
Κόσμος / Εξυπηρέτηση

Απόλυτα ικανοποιημένοι, ειδικα για τους 'Ελληνες.
Αίσθημα Ασφαλείας

Υπήρχε μία ανησυχία όχι όμως σε σημείο που να μας εμπόδισε να απολαύσουμε τις βόλτες μας στην πόλη.
Καθαριότητα / Ευταξία

Σε κάποια σημεία ήταν σε υψηλό επίπεδο ενώ σε κάποια άλλα όχι. Παρόλα αυτά η προσπάθεια για μία καθαρή πόλη και τακτοποιημένη φαίνεται.
Ακόμα ένα πολύ καλό ποστ!